Cost Accounting Standard
Rachunek kosztów jest podsystemem informacyjnym w ramach systemu ewidencyjnego rachunkowości, którego podstawowym zadaniem jest dostarczanie informacji o kosztach. Jest również procesem rozpoznania, akumulowania, przekształcania, prezentowania i interpretacji informacji o kosztach dla przeprowadzania oceny i decyzji przez posiadacza tych informacji, a także ustalania kosztów związanych z prowadzeniem działalności.
Zgodnie z art. 31lc ust. 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych „Świadczeniodawcy, którzy zawarli umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, są obowiązani do stosowania standardu rachunku kosztów” za wyjątkiem świadczeniodawców:
-
- nieobjętych zakresem podmiotowym ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, to jest zwolnionych z obowiązku prowadzenia pełnej księgowości;
- udzielających świadczeń opieki zdrowotnej wyłącznie w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej;
- realizujących czynności z zakresu zaopatrzenia w wyroby medyczne.
Główne założenia Rozporządzenia:
- model standardu rachunku kosztów ma na celu uporządkowanie ewidencji kosztów w podmiotach leczniczych, nie ingerując jednocześnie w sferę indywidualnych praktyk wynikających ze specyfiki udzielanych świadczeń;
- nałożenie na świadczeniodawców obowiązku rozdzielenia w systemach ewidencyjno-księgowych działalności leczniczej od pozostałej działalności;
- rozdzielenie OPK w zależności od rodzaju prowadzonej działalności i rodzaju realizowanych świadczeń;
- usystematyzowanie OPK poprzez przypisanie kodu funkcji i kodu charakteryzującego specjalność komórki organizacyjnej, bez konieczności umieszczania ich w numerze konta
- ujednolicenie ewidencji kosztów według rodzajów;
- określenie sposobu alokacji kosztów w układzie podmiotowo-funkcjonalnym wraz z kalkulacją kosztów wytworzenia OPK;
- określenie metod wyceny procedur;
- usprawnienie procesu taryfikacji bez narzucania szczegółowych rozwiązań, które ze względu na liczbę docelowych odbiorców charakteryzują się dużą różnorodnością.
Wdrożenie i stosowanie standardu rachunku kosztów oznacza jednakowy sposób ewidencji i alokacji kosztów, przekładający się na poprawę jakości przekazywanych do AOTMiT danych i na szybszy proces taryfikacji. To również doskonałe narzędzie zarządcze pozwalające na kontrolę kosztów w podmiocie leczniczym i porównania się z innymi świadczeniodawcami.
Korzyści z wdrożenia standardu rachunku kosztów:
- ujednolicenie sposobu identyfikowania, gromadzenia, przetwarzania, prezentowania i interpretowania informacji o kosztach świadczeń opieki zdrowotnej – możliwość benchmarkingu z innymi świadczeniodawcami, porównania się podmiotów leczniczych pod względem wskaźników ekonomicznych;
- prawidłowe wyodrębnienie ośrodków powstawania kosztów w zakresie działalności podstawowej medycznej, pomocniczej medycznej i niemedycznej oraz zarządu – pozwoli to na rzeczywiste przypisanie zasobów do poszczególnych OPK a tym samym na efektywne ich wykorzystanie;
- rozdział kosztów według rodzaju prowadzonej działalności wynika z ustawowego celu Rozporządzenia dotyczącego pozyskiwania informacji o kosztach świadczeń opieki zdrowotnej – każdy rodzaj działalności oznacza oddzielne przychody, dlatego koszty także powinny być dzielone wg typów działalności;
- uzyskanie informacji zarządczej, wspierającej Dyrekcję/Kierownictwo w podejmowaniu bieżących decyzji związanych z alokacja środków finansowych wewnątrz jednostek oraz sporządzaniem planów finansowych i inwestycyjnych – uzyskanie informacji o rentowności na poziomie poszczególnych OPK, możliwość bieżącej analizy, struktury i dynamiki kosztów;
- uzyskanie efektywnego narzędzia zarządczo-kontrolnego dla organów założycielskich i podmiotów tworzących;
- usprawnienie procesu taryfikacji świadczeń co przełoży się na wymierny efekt ekonomiczny – zwiększenie przychodów poprzez podniesienie wyceny świadczeń zgłaszanych przez podmioty jako generujące stratę;
- podniesienie edukacji ekonomicznej wszystkich pracowników jednostki – co będzie skutkowało większą świadomością i gospodarnością zużycia materiałów, sprzętu, leków itp.