Za początek projektu, znanego dziś pod nazwą Global Burden of Disease, uznaje się współpracę Światowej Organizacji Zdrowia, Banku Światowego oraz Harvard School of Public Health, w ramach tworzenia raportu dotyczącego inwestowania w zdrowie (World Development Report 1993: Investing in Health). W raporcie tym, użyto po raz pierwszy wskaźnika oceny stanu zdrowia ludności mierzącego obciążenie chorobowe ludności świata (DALY), który jak się okazało zrewolucjonizował sposób postrzegania skali istotności problemów zdrowotnych na świecie.
W inaugurującej edycji badania GBD 1990 (publikacja wstępnych wyników 1993 r.; wyniki końcowe 1998 r.) wygenerowano szacunki dla 107 chorób w odniesieniu do ośmiu regionów świata i pięciu grup wiekowych. W 1998 roku Światowa Organizacja Zdrowia wydzieliła w swej strukturze dział zajmujący się szacowaniem globalnego obciążenia chorobowego, dzięki któremu wykonano szacunki na lata 2000, 2001 i 2002 publikując je w kolejnych raportach WHO. Kompleksowe i obszerne aktualizacje badania GBD, realizowane już przez niezależną, powołaną w tym celu instytucję – The Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME) działającą przy Uniwersytecie Waszyngtońskim w Seattle, przeprowadzane są od 2007 r., produkując wyniki dla kolejnych cykli przedsięwzięcia.
[The Lancet, Vol 380, No 9859] [The Lancet, Vol 388, No 10053]
[The Lancet, Vol 390, No 10100] [The Lancet, Vol 392, No 10159]
Edycja z 2010 roku, wykorzystując ulepszone metody szacowania obciążenia chorobowego, dostarczyła informacji o 291 chorobach i urazach, 67 czynnikach ryzyka w 187 krajach i 21 regionach świata względem 20 grup wiekowych dla roku 1990 i 2010. Dzięki wysiłkom IHME oraz międzynarodowej sieci współpracowników w kolejnej edycji GBD 2013, rozszerzono metodologię, zbiory danych i narzędzia wykorzystywane w poprzedniej edycji kalkulując dane dla ponad 300 chorób i urazów, 79 czynników ryzyka i ponad 2300 następstw chorób w 188 krajach. Od 2015 r. IHME prowadzi coroczne aktualizacje szacunków GBD dla całego szeregu czasowego (1990 – obecnie). Częściej wykonywane aktualizacje szacowań dostarczają decydentom politycznym i zdrowotnym oraz innym grupom interesariuszy najbardziej aktualny i przydatny obraz zdrowia populacji. Istotną innowacją badania GBD 2015 było wprowadzenie indeksu społeczno-demograficznego (SDI, ang. Social Development Index), który określał poziom rozwoju danego kraju czy regionu, co zwiększyło możliwości porównywania wyników względem terytoriów. Z kolei w edycji GBD 2016. wprowadzono część związaną z realizacją wskaźników Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDG, ang. The Sustainable Development Goal ). Zestaw danych GBD 2016 przedstawiał szacunki dla 37 wskaźników SDG związanych ze zdrowiem dla 188 krajów od 1990 do 2016 r., jak również prognozy oparte na wcześniejszych tendencjach na lata 2017–2030 r. Kolejna wersja badania GBD 2017, poza wprowadzanymi udoskonalaniami metodologicznymi rozszerzającymi analizę, opierała się na przeprowadzeniu prognoz dotyczących istotnych zmiennych opisujących kwestie wpływające na zdrowie populacji. W kolejnych miesiącach 2020 r. opublikowana zostanie najnowsza, pełna treść badania GBD 2019, dając okazję do zapoznania się z całym szeregiem zaktualizowanych danych zdrowotnych populacji świata oraz dostarczając nowe udoskonalenia w obrębie wykorzystanej metodologii i analizy.
Publikacje dostarczające najbardziej aktualnej wiedzy na temat obciążenia chorobowego populacji dostępne są na stronie czasopisma Lancet w zakładkach odpowiadających cyklowi przedsięwzięcia https://www.thelancet.com/gbd?source=post_page; oraz w interaktywnych narzędziach IHME https://vizhub.healthdata.org/gbd-compare/; http://ghdx.healthdata.org/gbd-results-tool.
Szczególnie zachęcamy do zapoznania się z najnowszymi publikacjami cyklu GBD i wspomnianymi bazami danych.
Polecane publikacje GBD:
- Vollset SE, Goren E, Yuan C-W, Cao J, Smith AE, Hsiao T, Bisignano C, Azhar GS, Castro E, Chalek J, Dolgart AJ, Frank T, Fukutaki K, Hay SI, Lozano R, Mokdad AH, Nandakumar V, Pierce M, Pletcher M, Robalik T, Steuben KM, Wunrow HY, Zlavog BS, Murray CJL. Fertility, mortality, migration, and population scenarios for 195 countries and territories from 2017 to 2100: a forecasting analysis for the Global Burden of Disease Study. The Lancet. 14 July 2020. doi:10.1016/S0140-6736(20)30677-2.
- GBD 2017 Diet Collaborators. Health effects of dietary risks in 195 countries, 1990–2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. The Lancet. 2 April 2019. doi: 10.1016/S0140-6736(19)30041-8.
- GBD 2017 Causes of Death Collaborators. Global, regional, and national age-sex-specific mortality for 282 causes of death in 195 countries and territories, 1980–2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. The Lancet. 8 Nov 2018;392:1736-88.
- GBD 2017 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators. Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 354 diseases and injuries for 195 countries and territories, 1990–2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. The Lancet. 8 Nov 2018;392:1789–858.
- GBD 2017 DALYs and HALE Collaborators. Global, regional, and national disability-adjusted life years (DALYs) for 359 diseases and injuries and healthy life expectancy (HALE) for 195 countries and territories, 1990–2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. The Lancet. 8 Nov 2018;392:1859–922.